Muốn cải thiện làn da thâm sạm một cách an toàn mà vẫn hiệu quả thì Vitamin C bao giờ cũng là lựa chọn tốt nhất.

Trong bài lần này, mình sẽ tổng hợp lại các thông tin cơ bản nhất về vitamin C dành cho bạn nào chưa biết gì có thể hiểu sơ về đặc điểm, tác dụng, nhược điểm của vitamin C để từ đó nhanh chóng lựa chọn và sử dụng hợp lý loại hoạt chất này.

Bên cạnh vitamin A, vitamin C là hoạt chất có vô cùng nhiều các nghiên cứu khoa học xoay quanh, một số beauty blogger cũng đã viết khá sâu về chủ đề này nên mình sẽ không tra tấn các bạn bằng một bài quá dài những kiến thức học thuật nữa (Mặc dù mình đọc nhiều vãi cả chưởng T_T).

Bài này chỉ là những thứ rất dễ đọc, dễ hiểu, mình còn chiều các bạn làm hẳn thành infographic để vừa đọc vừa ngắm cho đỡ chán, những kiến thức kinh khủng hơn thì để dành những bài về vitamin C sau nha, chủ đề này rất hay nên mình sẽ còn viết tiếp.

Vitamin C là gì

Trong tự nhiên vitamin C tồn tại dưới 2 dạng cân bằng nhau là L-ascorbic acid (LAA) và D-ascorbic acid, trong đó L-ascorbic acid được chứng minh là có nhiều công dụng cải thiện da nên được sử dụng rộng rãi trong các loại mỹ phẩm (Từ giờ khi mình sử dụng từ ascorbic acid thì các bạn tự hiểu là đang đề cập tới LAA) 1. Vitamin C hiệu quả nhất khi được sử dụng ở dạng bôi trên da, công dụng của vitamin C dạng uống còn đang gây tranh cãi 2, có thể nói vitamin C là một trong số ít các chất mà bôi lại tốt hơn uống.

Tác dụng của vitamin C

Tác dụng của vitamin C (L-ascorbic acid): (1) Bảo vệ da: Hiến tặng electron giúp trung hoà gốc tự do, bảo vệ da dưới tác động của cả tia UVA và UVB. (2) Chống lão hoá: Kìm hãm hoạt động protein AP-1, ngăn chặn quá trình huỷ hoại cấu trúc nền (matrix metalloproteinases MMPs) gây phân rã collagen. (3) Kích thích sản sinh collagen: Có ý kiến cho rằng vitamin C hỗ trợ kích thích quá trình tổng hợp collagen đồng thời làm chất lượng collagen trên da tốt hơn. (4) Hỗ trợ vitamin E: Nhiều thí nghiệm lâm sàng chỉ ra vitamin C và vitamin E hỗ trợ nhau trong tác dụng chống lão hoá, bảo vệ da khỏi tác động ánh nắng mặt trời. (5) Làm trắng da: Ức chế hoạt động của enzyme tyrosinase, giảm quá trình tổng hợp melanin cải thiện tông da. Một số thí nghiệm lâm sàng cho thấy hiệu quả làm trắng của vitamin C kém hơn hydroquinone

Tác dụng của vitamin C

Nhược điểm của vitamin C

nhược điểm của vitamin c. (1) Tính acid: Dung dịch ascorbic acid thường có môi trường pH thấp (dưới 3.5) có thể khiến da châm chích, ngứa rát, kích ứng. (2) Thiếu ổn định: Ascorbic acid sau khi hoà tan vào  nước  rất dễ bị chuyển hoá thành  dehydroascorbic acid rồi tiếp tục bị phân rã tiếp thành các chất khác không đem lại tác dụng gì cho da. Dấu hiệu nhận biết chuyển hoá: dung dịch vitamin C trong  suốt chuyển sang màu vàng nâu. (3) Khó hấp thụ: ascorbic acid không tan trong dầu, khó lọt qua lớp màng acid béo để thẩm thấu vào trong da. Vitamin C trên da cũng dễ bị phân rã. (4) Khó bảo quản: Dung dịch vitamin C dễ tương tác với ánh sáng, không khí chuyển hoá thành dehydroascorbic acid. Cần bảo quản nơi nhiệt độ mát, ít đóng mở ra vào và tránh để dung dịch tiếp xúc với ánh sáng. Hạn dùng của serum vitamin C thường ngắn. (5) Đắt tiền: Để sản xuất ra serum vitamin C có chất lượng tốt với độ ổn định cao, hạn sử dụng dài là không dễ. Đó là lí do vì sao chúng đắt tiền

Nhược điểm của vitamin C

Cách lựa chọn một sản phẩm vitamin C tốt

cách lựa chọn vitamin c. (1) Màu trong suốt: Hãy lựa chọn dung dịch vitamin C màu trong suốt.  Một số dung dịch có màu vàng nâu hoặc là đã bị  chuyển hoá, hoặc là nhà sản xuất cố tình cho thêm  màu vào vì mục đích nào đó không nên chọn mua. (2) Nồng độ 10-20%: Dưới 10%, ascorbic acid làm việc không hiệu quả còn  trên 20% tác dụng cũng không hơn, nồng độ phù hợp là 10-20%. (3) pH dưới 3.5: Nồng độ sản phẩm dưới 3.5 sẽ giúp ascorbic acid hấp  thụ vào da hiệu quả  đồng thời môi trường acid ngăn  không cho vi sinh vật phát triển. (4) Vitamin C + Vitamin E + Ferulic acid: Hỗn hợp này đem lại hiệu quả tốt đồng thời ổn định hơn so với vitamin C đơn lẻ thông thường. (5) Phái sinh: Các phái sinh của vitamin C ít gây kích ứng hơn và hiệu quả cũng gần tương tự với vitamin C tuy các  bằng chứng khoa học chưa thực sự chắc chắn. Hai  loại phái sinh phổ biến là ascorbyl palmitate và  magnesium ascorbyl phosphate (MAP)

Cách lựa chọn vitamin C

Mẹo bảo quản và tiết kiệm Vitamin C

Vì đặc tính dễ bị oxy hoá của mình, thông thường các dòng sản phẩm chứa Ascorbic Acid có hạn dùng ngắn (khoảng 3 tháng) và dễ bị hỏng.

Để dùng Vitamin C được lâu, tiết kiệm và hiệu quả, có một số mẹo sau bạn có thể áp dụng:

  • Lựa chọn sản phẩm có dạng hộp bóp thay vì serum có ống nhỏ giọt bởi mỗi lần đóng mở, sản phẩm đều tiếp xúc với không khí và dễ bị oxy hoá
  • Trong trường hợp sử dụng dạng serum nhỏ giọt, bạn nên chiết sản phẩm ra hộp nước nhỏ mắt để dùng dần.
  • Nên bảo quản sản phẩm trong ngăn kín tủ lạnh
  • Có một dạng sản phẩm Vitamin C rẻ như cho mà hiệu quả vẫn tốt là L-Acsorbic Acid dạng bột. Bạn có thể pha bột L-Ascorbic Acid với nước, toner hoặc các loại serum khác (tránh các serum độ pH cao như niacinamide) để dùng hàng ngày thay cho các loại serum đắt tiền.

Dưới đây là một số sản phẩm serum vitamin C tham khảo hiện đang được review tốt và ưa chuộng trên thị trường

Các sản phẩm giá bình dân có chất lượng tạm ổn tuy nhiên phần lớn công thức hơi thiếu ổn định, chất serum có thể đặc nhẫy gây bí da. Các loại mình liệt kê dưới đây có bảng thành phần an toàn, nồng độ đủ hiệu quả và kết cấu chấp nhận được với giá tương đối rẻ.

Còn nếu có điều kiện thì hãy sắm cho mình một trong các serum Vitamin C dưới đây để được tiếp cận công nghệ điều chế tốt nhất.

Cách sử dụng vitamin C

Về thứ tự sử dụng, vitamin C được dùng sau bước làm sạch và trước bước dưỡng ẩm (sau toner nếu bạn có dùng toner).

Có thể dùng chung được với các loại acid khác như AHA và BHA, retinoid mặc dù mình cũng không khuyên là các bạn nên vỗ ba bốn lớp acid lên mặt trong một lần dưỡng da như thế. Vitamin C cũng có thể dùng chung được với niacinamide, không gây ra kích ứng trầm trọng như nhiều người nói nhưng nếu có dùng bạn nên dùng cách nhau vài phút. Nguyên tắc apply là cái gì lỏng hơn dùng trước, cái gì đặc hơn dùng sau. Sau khi áp dụng xong các loại acid rồi dùng đến niacinamide.

Vì vitamin C giúp tăng cường khả năng chống nắng cho da, nên sử dụng vào ban ngày nhé.

Đọc thêm về đặc điểm chống lão hoámột số phái sinh của vitamin C (smartskincare)

Bạn có muốn tìm hiểu thêm về các hoạt chất khác?

  • Tẩy tế bào da chết hoá học: AHA, BHA
  • Hoạt chất đa năng, từ chống lão hoá đến trị mụn: Retinoids

Nguồn tham khảo

SaveSave

SaveSave

SaveSave

SaveSaveSaveSave

SaveSave

SaveSave

SaveSave

SaveSave

SaveSave

SaveSave

  1. Telang, P. S. (2013). Vitamin C in dermatology. Indian Dermatology Online Journal, 4(2), 143–146. http://doi.org/10.4103/2229-5178.110593
  2. Journal of clinical and aesthetic dermatology (2018), Topical vitamin C and the skin: mechanism of action and clinical application, http://jcadonline.com/topical-vitamin-c-and-the-skin-mechanisms-of-action-and-clinical-applications/