Đẩy mụn và mọc mụn là hiện tượng nhiều bạn nhầm lẫn khi dùng mỹ phẩm. Có nhiều loại mỹ phẩm khi dùng khiến da đẩy mụn, xấu tạm thời nhưng đẹp hơn sau này. Ngược lại, cũng có nhiều loại bôi lên khiến da mọc mụn, càng bôi da càng xấu tệ.

Bài này mình sẽ giúp bạn phân biệt 2 hiện tượng trên để phần nào giúp bạn phân tích được mụn của mình nguyên nhân là do purging hay breakout và có nên dùng mỹ phẩm tiếp không hay ngừng lại.

Nổi mụn và mọc mụn - Purging versus breakout

Đẩy mụn (purging)

Hiện tượng đẩy mụn diễn ra khi bạn sử dụng các thành phần có tính chất tiêu sừng như AHA, BHA, Retinoid, Azelaic Acid, Benzoyl Peroxide hoặc tẩy da chết vật lý. Các actives này có tính chất lấy đi lớp da chết ngoài cùng của da hoặc kích thích quá trình sừng hoá diễn ra nhanh hơn. Kết quả là tốc độ thay mới da tăng lên. Những mụn ẩn hoặc nhân mụn (microcomedone) nằm sâu dưới da do đó cũng được đùn lên trên mau hơn khiến da nổi mụn trong ngắn hạn.

Đẩy mụn thực chất ra là một điều tốt và là điều bạn nên mong đợi khi dùng mỹ phẩm. Vì sao? Vì cơ chế đẩy mụn không tạo ra mụn mới, chỉ đơn giản là đẩy những mụn non đã được hình thành dưới da lên trên bề mặt da thôi. Nếu bạn không dùng active đẩy mụn thì đằng nào cái đống mụn ẩn đấy cũng sẽ trồi lên sau này, chỉ là sớm hay muộn.

Nuôi mụn con dưới da càng lâu càng tăng nguy cơ nảy sinh các biến chứng khó lường về sau, đặc biệt là hình thành sẹo sâu khó chữa. Chưa kể vậy, có nhiều mụn ẩn dưới da khiến da lồm cồm khó chịu vô cùng

Theo kinh nghiệm của tớ thì một số người mới dùng acids da sẽ hơi xấu lúc đầu, nhưng sau vài tháng (tuỳ từng người) thì mụn đầu đen, đầu trắng, mụn ẩn sẽ giảm đáng kể. Đau một lần rồi thôi 🙂

Mọc Mụn (Break out)

Khác với đẩy mụn, hiện tượng breakout thông thường diễn ra khi lỗ chân lông bị ách tắc hoặc da bị kích ứng với mỹ phẩm gây mọc mụn không mong muốn.

Một số loại mỹ phẩm có kết cấu đặc, khó thấm có thể gây bít tắc lỗ chân lông, làm cặn bẩn, bã nhờn tích tụ và có thể bị vi khuẩn p acne tấn công sinh ra mụn đầu đen, đầu trắng, mụn ẩn hoặc mụn sưng. Cũng có một số người da nhạy cảm, dễ dàng bị kích ứng với các loại active hoặc hương liệu trong mỹ phẩm, da nổi mụn đỏ, đồng thời bị ngứa, bong tróc.

Khi mỹ phẩm gây mọc mụn cho da như trên thì điều bạn cần làm là ngưng sử dụng và tìm loại khác phù hợp hơn thay thế.

Một số tips giúp phân biệt purging và breakout trong skincare

  1. Khi mỹ phẩm mà bạn dùng không có bất cứ một active tiêu sừng nào thì chắc chắn da không thể đẩy mụn được. Nhiều sản phẩm trị mụn tự nhiên chiết xuất rau má, ngải cứu gì đó hay được quảng cáo là giúp da ‘detox’ và đẩy mụn là đíu có cơ sở.
  2. Nếu sản phẩm bạn dùng có khả năng đẩy mụn thì thông thường da chỉ xấu lúc đầu rồi dần dần sẽ đẹp lên, ít nhất là mụn ẩn, mụn đầu đen, đầu trắng sẽ giảm đi. Còn những loại dùng quanh năm suốt tháng không tiến triển gì thì nên cân nhắc đổi
  3. Khi mỹ phẩm đẩy mụn, mụn sẽ thường được đẩy ở những khu vực quen thuộc trên da, hay xuất hiện trước đó rồi chứ rất hiếm khi đẩy ở một chỗ bất thường nào đó
  4. Hiện tượng breakout do dùng mỹ phẩm hay diễn ra khi bạn dùng các loại mỹ phẩm đặc quánh, khó thẩm thấu, làm gia tăng nguy cơ lỗ chân lông bị ách tắc
  5. Một số bạn da nhạy cảm cũng hay bị mọc mụn kích ứng khi dùng các loại active hoặc mỹ phẩm chứa nhiều hương liệu. Mụn do kích ứng có tính chất đỏ, ngứa, mọc chi chít khắp mọi nơi trên da không giống với mụn có nhân thông thường. Nếu da đặc biệt nhạy cảm thì bạn nên tránh tuyệt đối mỹ phẩm có hương liệu và bắt đầu với active nồng độ thật thấp, phái sinh yếu rồi nâng dần lên để phòng tránh nguy cơ breakout không kiểm soát