Giới thiệu về chức năng và danh sách các chất cấp ẩm phổ biến
Dưỡng ẩm là công việc bao gồm hai bước chính là cấp ẩm và khoá ẩm. Nếu bạn là con người yêu thích sự đơn giản, khâu dưỡng ẩm có thể chỉ cần gói gọn vào một lọ kem dưỡng là xong. Tuy nhiên nếu tò mò và muốn nâng cao chu trình dưỡng da của mình, chắc chắn những lọ serum cấp ẩm và các hoạt chất đặc biệt trong đó là điều cần quan tâm.
Nội dung bài viết
Chất cấp ẩm là gì
Chất cấp ẩm không phải là nước mà là các hợp chất có khả năng hút giữ độ ẩm ở tầng trên của da giúp da căng mọng. Chất cấp ẩm lấy nước từ hai nguồn chính: tầng dưới của da và môi trường trong điều kiện độ ẩm không khí cao trên 70% 1. Về cấu tạo phân tử, các chất cấp ẩm thường có đuôi ưa nước, tiêu biểu là đuôi amines (-NH3), nhóm carboxyl (-COOH) và nhóm hydroxyl (-OH) 2.
Trên thực tế, bản thân da cũng có hệ thống làm ẩm tự nhiên (Natural moisturizing factors – NMFs). Hệ thống này bao gồm hỗn hợp amino acid tự do, các đồng đẳng của chúng và muối có nhiệm vụ “bơm” nước từ tầng sâu trong da lên tưới tiêu cho lớp da bên ngoài trở nên hồng hào tươi tốt 3. Tuy nhiên, trong một số điều kiện, nhất là khi thời tiết trở nên khắc nghiệt, da có dấu hiệu mất nước nhanh hơn khiến NMFs không kịp trở tay, cần nhờ vào sự viện trợ của mỹ phẩm để cứu hạn.
Các chất cấp ẩm phổ biến
Dưới đây là các chất cấp ẩm được sắp xếp theo mức độ hiệu quả và phổ biến từ cao xuống thấp
Glycerin
Là chất cấp ẩm phổ biến nhất được dùng trong hầu hết các sản phẩm dưỡng vì tính hiệu quả và tính kinh tế. Glycerin trong mỹ phẩm thường được điều chế từ chất béo thực vật. Đây là chất cấp ẩm mạnh mẽ giúp da phục hồi độ ẩm một cách nhanh chóng.
Note: Glycerin an toàn và gần như không đem lại tác dụng phụ đáng kể 4.
Hyaluronic Acid (HA)
HA có thể được coi là chất cấp ẩm mạnh nhất được biết đến với khả năng thấm hút nước lên đến 1000 lần so với khối lượng phân tử của nó 5. Trên thực tế, trong mỹ phẩm, cái tên Hyaluronic Acid được dùng để chỉ chung cho cả các loại muối Sodium Hyaluronate. Có hai lý do chính cho điều này: Một là phân tử HA quá to để thẩm thấu vào da nên người ta phải lựa chọn các hợp chất khác nhau của nó có kích thước nhỏ hơn để dễ dàng xâm nhập 6; Hai là vì mục đích marketing. Bên cạnh đó, hỗn hợp nhiều phức hợp của Hyaluronic Acid còn giúp sản phẩm thâm nhập vào các tầng da, làm ẩm một cách toàn diện từ trong da ngoài 7.
Note: HA an toàn khi sử dụng và không đem lại các tác dụng phụ đáng kể. Bạn nên lựa chọn các sản phẩm chứa nhiều hợp chất HA khác nhau, càng nhiều càng tốt. Thêm vào đó, hãy ưu tiên các sản phẩm cấu trúc thật lỏng thay vì dạng gel vì thẩm thấu nhanh hơn. Sản phẩm mình recommend là NIOD multi-molecular Hyaluronic Acid complex, ngoài cái mùi hơi kinh ra và đắt tiền thì từ kết cấu đến hiệu quả làm ẩm chẳng có gì để chê.
NIOD Multi Molecular Hyaluronic Complex (Xem trên Shopee)
Alpha Hydroxy Acid (AHA)
AHA nổi tiếng vì khả năng tiêu sừng nhưng ít người biết được là để làm được điều này, nó mang trong mình một công dụng cấp ẩm tương đối tốt. AHA giúp các tế bào da hấp thụ độ ẩm tốt hơn từ đó làm mềm bớt các liên kết kết dính giữa các tế bào, khiến quá trình sừng hoá diễn ra một cách suôn sẻ 8
Note: AHA tương đối an toàn khi sử dụng, tuy nhiên có thể gây ngứa rát, kích ứng trong thời gian đầu. Bên cạnh đó, AHA cũng làm da nhạy cảm hơn dưới ánh nắng nên bạn cần có biện pháp chống nắng cẩn thận hơn khi ra đường. Thời điểm tốt nhất để dùng AHA là vào buổi tối.
Sản phẩm tham khảo: Pixi Glow Tonic (Xem trên Shopee)
Đọc thêm: Tìm hiểu về AHA
Sodium pidolic Acid (Sodium PCA)
Sodium PCA là chất tự nhiên tồn tại trong các loại thực vật và động vật có vú. Trong mỹ phẩm, sodium PCA có tác dụng hút độ ẩm từ môi trường cung cấp độ ẩm cho da 9
Note: Sodium PCA an toàn và không gây kích ứng. Nồng độ trong sản phẩm cao nhất là 50%
Urea
Urea được sử dụng như thành phần giúp lành da và chống viêm nhiễm từ thế kỉ 19. Đây cũng là một trong những nhân tố trong hệ thống làm ẩm tự nhiên của da 10. Trong mỹ phẩm, ngoài tác dụng dưỡng ẩm, urea còn giúp hỗ trợ hoạt động của lớp màng bảo vệ da làm da thêm khỏe mạnh đồng thời hỗ trợ sự thẩm thấu các thành phần khác trên da 11.
Note: Urea trong mỹ phẩm được sử dụng với nồng độ từ 0.01% đến 10% và tương đối an toàn 12.
Sản phẩm tham khảo: SkinCeuticals Retexturing Activator (Xem trên Shopee)
Pro-Vitamin B5 (panthenol)
Pro-vitamin B5 thường được dùng phổ biến hơn vitamin B5 (pantothenic acid) vì có kích thước phù hợp dễ thẩm thấu vào da hơn. Trên da, panthenol sẽ nhanh chóng được chuyển hoá thành pantothenic acid và đem lại nhiều tác dụng bao gồm chữa lành vết thương, làm dịu da đồng thời dưỡng ẩm và chống lão hoá 13.
Note: Các nghiên cứu về panthenol hầu hết là các nghiên cứu ngắn hạn (3 đến 4) tuần, với nồng độ trong khoảng 0.5% đến 5%. Chưa có bằng chứng về việc sử dụng vitamin B5 lâu dài trên da. Có một nhận định cho rằng panthenol kích thích phân tách các sợi bào tầng hạ bì để chữa lành vết thương, về lâu dài có thể khiến sợi bào đạt đến giới hạn và không thể phân tách được nữa. Trước khi có thêm nhiều kiểm định về tác dụng lâu dài của panthenol, chỉ nên dùng nó trong thời gian ngắn 14.
Sản phẩm tham khảo: Laroche Posay Hyalu B5 Hyaluronic Acid Serum
Amino acid
Amino acid là thành phần chủ yếu của NMFs, bởi vậy cũng dễ hiểu khi amino acid được đưa vào các sản phẩm chăm sóc da với mục đích cấp ẩm, vừa hiệu quả, vừa thân thiện với da. Ngoài ra, amino acid còn đem lại tác dụng chống oxy hoá, tăng độ thẩm thấu của da đồng thời kích thích sản sinh collagen 15.
Sản phẩm tham khảo: NIOD Copper Amino Isolate Serum
Honey (mật ong)
Mật ong là một nguyên liệu làm đẹp rất lâu đời mặc dù các nghiên cứu khoa học về công dụng của mật ong chưa nhiều và được tổ chức bài bản. Thành phần mật ong được chứng minh có chứa amino acid, các acid béo tự nhiên và protein giúp dưỡng ẩm, chống lão hoá, cải thiện sức khoẻ da nói chung 16
Sản phẩm tham khảo: Glossier Moisturizing Moon Mask
Một số chiết xuất thực vật
Các chiết xuất thực vật khác cũng được sử dụng với mục đích cấp ẩm, tiêu biểu có dưa chuột (cucumber), lô hội (aloe vera), tảo biển (seaweed / algae), tremella extract, chiết xuất cây xương rồng (cactus extract) và cây sa mạc (desert plant extract – Imperata Cylindrica). Bên cạnh đó, chiết xuất thực vật còn rất bổ béo vì giàu các loại vitamin và chất chống oxy hóa tự nhiên đem lại các lợi ích đa dạng.
Note: Mặc dù khối lượng nghiên cứu khoa học tập trung vào các loại chiết xuất thực vật không đồ sộ nhưng chúng ta vẫn có cơ sở để tin rằng các thành phần tự nhiên này thực sự đem lại những cải thiện đáng kể dựa vào sự thực hành chúng lâu đời trong làm đẹp. Các thành phần này an toàn và gần như không gây ra tác dụng phụ khi sử dụng.
Sugar Alcohol
Như đã đề cập, một số chất trong cấu tạo chứa nhóm -OH có khả năng hút ẩm, tiêu biểu trong số đó có glycerol, propylene glycol và sugar alcohol. Loại sugar alcohol phổ biến được dùng trong mỹ phẩm là sorbitol.
Lưu ý khi sử dụng sản phẩm cấp ẩm
Các chất cấp ẩm tuy có tác dụng giúp tăng cường độ ẩm cho tầng da trên nhưng cần phải lưu ý là chúng làm điều này chủ yếu bằng cơ chế hút ẩm từ tầng da dưới nên nếu sản phẩm cấu tạo lởm đời với tỉ lệ chất và nồng độ không phù hợp rất có thể còn khiến da trở nên khô hơn. Mình không hay review nhưng xin tạm lấy ví dụ một sản phẩm mà mình tự đánh giá là xịt lên như nước lã là cháu Hydrating Mist Toner của Sukin.
Bên cạnh đó, sự cảm nhận của bạn về sản phẩm cũng là yếu tố rất quan trọng trong việc quyết định routine của bạn. Đối với một số người da dầu có thể chỉ cần dùng một loại serum cấp ẩm là đủ nhưng những người da khô lại có nhu cầu thêm một lớp kem dưỡng đặc bên trên để độ ẩm thực sự được khoá vào da. Một số loại serum cấp ẩm tương đối tốt chúng mình recommend: NIOD multi-molecular Hyaluronic Acid complex, Lancôme Advanced Génifique, Caudalie Vinoperfect
Lancôme Advanced Génifique
Caudalie Vinoperfect Radiance Serum Complexion Correcting (Xem trên Shopee)
Đọc thêm: Làm gì khi da bị mất nước?
Nguồn tham khảo
- Baran, R. and I. Maibach, H. (2017). Textbook of Cosmetic Dermatology. CRC Press, p.171.
- http://www.ejpmr.com/admin/assets/article_issue/1486202871.pdf
- Baran, R. and I. Maibach, H. (2017). Textbook of Cosmetic Dermatology. CRC Press, p.169
- https://www.webmd.com/drugs/2/drug-20275/glycerin-topical/details
- Baran, R. and I. Maibach, H. (2017). Textbook of Cosmetic Dermatology. CRC Press, p.474.
- https://deciem.com/product/multi-molecular-hyaluronic-complex-15ml
- Essendoubi, M., Gobinet, C., Reynaud, R., Angiboust, J., Manfait, M. and Piot, O. (2015). Human skin penetration of hyaluronic acid of different molecular weights as probed by Raman spectroscopy. Skin Research and Technology, 22(1), pp.55-62
- http://iscd.it/files/ALPHA-HYDROXY-ACIDS-IN-COSMETIC-ERMATOLOGY.pdf
- https://cosmeticsinfo.org/ingredient/pca-and-sodium-pca
- https://www.researchgate.net/publication/236175486_Urea_creams_in_skin_conditions_composition_and_outcomes
- Grether-Beck, S., Felsner, I., Brenden, H., Kohne, Z., Majora, M., Marini, A., … Krutmann, J. (2012) Urea uptake enhances barrier function and antimicrobial defense in humans by regulating epidermal gene expression, The Journal of Investigative Dermatology, 132(6), 1561–1572. http://doi.org/10.1038/jid.2012.42
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16422263
- http://www.smartskincare.com/treatments/topical/panthenol.html
- http://www.smartskincare.com/treatments/topical/panthenol.html
- http://www.aminogenesis.com/Amino-Acids-and-Skin-Penetration-What-You-Need-to-Know_b_192.html
- Burlando, B. and Cornara, L. (2013), Honey in dermatology and skin care: a review. J Cosmet Dermatol, 12: 306-313. doi:10.1111/jocd.12058