Retinoids luôn được coi là ‘tiêu chuẩn vàng’ chống lão hoá. Tuy nhiên Retinoids có hoàn hảo và liệu có phải ai cũng dùng được chúng?

Nếu đang tìm hiểu về Retinoids thì chúc mừng bạn vì hành trình skincare của bạn đang đi đúng hướng. Retinoids là hoạt chất tuyệt vời nhất mà chắc chắn ai quan tâm về chăm sóc da cũng cần biết và thử.

Tuy nhiên, để có đủ dữ liệu ra quyết định là có nên đưa Retinoids vào chu trình dưỡng da của mình hay không, bạn cần biết được những ưu nhược điểm của nó để cân nhắc đánh đổi.

Các tác dụng của retinoids

Lý do tại sao bạn nghe người ta nói về Retinoids nhiều đến vậy là vì nó được ủng hộ bởi cực kỳ nhiều các công trình khoa học thực chứng. Có thể nói là nhiều nhất trong số các hoạt chất mỹ phẩm.

Công dụng mà Retinoids đem lại cho da rất đa dạng và cái nào cũng vi diệu ¹:

• Mờ nếp nhăn, chống lão hoá, trẻ hoá da
• Trị mụn
• Giảm thâm sạm, làm sáng da
• Khắc phục cháy nắng và các bệnh da liễu gây ra bởi tia tử ngoại
• Hỗ trợ quá trình sừng hoá
• Làm lành vết thương
• Kích thích sản sinh collagen và elastin, cải thiện kết cấu da

Chưa dừng lại ở đó, chưa có tác dụng phụ trầm trọng nào của retinoids được báo cáo trong hơn 30 năm qua nên có thể cho rằng việc sử dụng retinoids lâu dài là tương đối an toàn ².

Dưới đây là video của một “chị” 61 tuổi (trẻ quá mà) chia sẻ về thâm niên 28 năm sử dụng Retin A (Tretinoin).

Những điều cần biết trước khi quyết định dùng retinoids

Những công dụng về Retinoids nghe có vẻ ‘too good to be true’. Nhưng sử dụng Retinoids cũng đồng nghĩa da bạn sẽ gặp một số rủi ro. Dưới đây mình xin liệt kê những bất lợi phổ biến khi dùng Retinoids

Tuyệt đối KHÔNG sử dụng nếu bạn có thai hoặc đang cho con bú

Việc hấp thụ vitamin A với liều lượng không hợp lí trong thai kì sẽ có khả năng gây dị tật thai nhi do sự thay đổi về liều lượng các chất sinh học được người mẹ hấp thụ sẽ đi vào mạch máu và ảnh hưởng tới sự phát triển của bào thai ³. Retinoids đa phần có đặc tính tương tự vitamin A, bạn nên cực kì cẩn trọng và phải tham vấn ý kiến bác sĩ da liễu về liệu trình chăm sóc da với chất này khi đang mang thai hoặc cho con bú.

Nổi nhiều mụn, sưng rát, cháy nắng, mẫn cảm, khô da

Tác dụng phụ cực kì phổ biến của retinoids mà hầu hết người sử dụng đều phải chịu đựng ít nhất là trong khoảng 6 tuần đầu tiên sử dụng là da bị sưng rát, nổi mụn, khô da và rất nhạy cảm. Mức độ kích ứng khi sử dụng retinoids của mỗi người là khác nhau. Có những người may mắn chịu đựng được retinoids loại nặng đô nhưng có những người bị kích ứng ngay cả với loại retinoids nhẹ dịu nhất.

Để tránh da quá kích ứng, khi bắt đầu bạn nên lựa chọn loại Retinoids nhẹ nhàng như Retinol, đừng nên bắt đầu với loại mạnh như Tretinoin ngay.

Không “chống” được lão hoá

Retinoids không ngăn chặn được quá trình lão hoá (tất nhiên) mà chỉ hỗ trợ được phần nào. Không thể phủ nhận các tác dụng làm mờ vết nhăn hay làm căng da của retinoids nhưng đừng ngây thơ nghĩ rằng dùng retinoids mãi mãi có thể giúp bạn chống lại sức mạnh của thời gian.

Khó chọn

Số lượng các loại Retinoids trên thị trường nhiều vô bờ bến. Một số loại phổ thông như Retinol và Tretinoin thì hầu như ai cũng quen thuộc. Nhưng bên cạnh đó, các nhãn hàng mỹ phẩm không ngừng tìm tòi cho ra nhiều các loại phái sinh tổng hợp của vitamin A khác với những cái tên phát âm rất tốn nước bọt như Tazarotene, Adapalene hay Hydroxypinacolone Retinoate. Các phái sinh này được cho là ổn định và bớt kích ứng hơn nhưng cũng ít nghiên cứu thực chứng hơn các loại truyền thống.

Để biết là loại nào hợp với mình nhất thì chỉ có cách đọc và dùng thử thôi bạn ạ, mỗi một làn da lại có những đặc điểm và phản ứng khác nhau với sản phẩm. Không có công thức nào chung cả nên mình cũng không khuyên cụ thể được.

Apply cầu kỳ

Việc apply retinoids cũng khá ngặt nghèo. Do tính mẫn cảm với ánh sáng của chúng, bạn cần tắt hết đèn điện, các loại màn hình điện thoại máy tính rồi leo lên giường đi ngủ ngay sau khi bôi. Bên cạnh đó, bạn cũng sẽ phải nâng cấp cả routine của mình, nhất là việc mua một lọ kem chống nắng thật xịn và thao tác các bước dưỡng ẩm đầy đủ nhất có thể để đối phó với nguy cơ bị khô da

Lâu thấy tác dụng

Riêng đối với tretioin (loại retinoid tự nhiên mạnh nhất), trung bình, để thấy được các tác dụng ban đầu lên lớp biểu bì như tác dụng trị mụn, bạn sẽ cần kiên trì trung bình khoảng 3 tháng. Còn thời gian để thấy được các tác dụng về làm đầy da, làm mờ vết nhăn sẽ là khoảng 6 tháng. Các tác dụng về kích thích sản sinh collagen thì lâu hơn, từ khoảng 11 đến 12 tháng ⁴. Chưa kể trong các tuần đầu sử dụng, da sẽ dễ bị khô, bong da, mẫn cảm, nổi mụn,… vậy nên quả thực việc dùng retinoids không dành cho những ai thiếu kỉ luật và kiên nhẫn

Đâm lao là phải theo lao

Khi sử dụng retinoids, bạn cần phải dùng liên tục, nếu không tác dụng của nó trên da sẽ không còn. Tuy nhiên, khi da bạn đã quen với retinoids, bạn có thể dùng với tần suất ít đi khoảng 1 – 2 lần một tuần

Có thực sự cần thiết ?

Retinoids có quá nhiều công dụng hay ho và nhiều các công trình nghiên cứu đồ sộ ủng hộ nó. Tuy nhiên, mục đích của bạn khi tìm đến retinoids là gì ? Để trị mụn hay làm mờ nếp nhăn ngăn ngừa lão hoá ? Nên nhớ rằng ngoài retinoids ra còn có nhiều sự thay thế khác có thể khắc phục các vấn đề này. Nếu bạn không phải là người có thể kiên trì và chấp nhận được các tác dụng phụ khó chịu của retinoids thì vẫn còn nhiều giải pháp khác nữa chứ retinoids không phải câu trả lời duy nhất. Quan trọng là bạn hãy lựa chọn công cụ phù hợp với mình.

Kết luận

Như mình đã nói, việc sử dụng retinoids không phải là câu chuyện đơn giản, bạn sẽ nghe rất nhiều người review về trải nghiệm thành công rực rỡ của họ khi áp dụng retinoids nhưng cũng không ít người khác chán nản từ bỏ sau khoảng thời gian theo đuổi nó lâu dài. Có thể bạn sẽ nhận được không ít những lời khuyên kiểu như “cứ cố gắng đi”, “cứ kiên trì dùng đúng cách đi là được”, nhưng rõ ràng là làn da mỗi người một khác, một khi da của bạn đã lên tiếng phản đối thì bạn cố chỉ càng thêm tệ. Chuẩn bị cho mình một hành trang kiến thức thật tốt sẽ giúp bạn có một chiến lược lâu dài và hành động tác chiến linh hoạt hơn.

Nếu đã quyết định dùng Retinoids thì hãy đọc bài tiếp theo của series này: dùng retinoids thế nào? và tìm hiểu tiếp về Retinol – một sự khởi đầu không tệ cho người mới bắt đầu dùng Retinoid.

Nguồn tham khảo

SaveSave

1. Sheri L. Rolewski, Clinical Review: Topical Retinoids, 2015
2. Siddharth Mukherjee et al, Retinoids in the treatment of skin aging: an overview of clinical efficacy and safety, 2006
3. WHO, vitamin A supplementation during pregnancy, 2017
4. Timothy R. Miller, Does Retin-A (Tretinoin) help reverse skin aging?