Như mình đã từng nói, skincare giúp da bạn cải thiện nhưng có những thứ bản chất của da mà skincare không thể thay đổi được, tình trạng hóc môn của bạn là một ví dụ. Trên thực tế thì nguyên nhân gây mụn trên da 80% là do các yếu tố nội tiết tố bên trong cơ thể chứ không phải là do bụi bẩn, môi trường hay mỹ phẩm.

Mình thấy nhiều bạn không hiểu được điều này. Có bạn skincare theo tớ sốt ruột lâu chưa thấy hết mụn, thấy con bé hàng xóm bôi cái thuốc của nó lên một tuần mặt đã sạch bong. Trong phút bốc đồng, bạn vứt hết lời khuyên của bọn tớ vào sọt rác và xuống tay mua lấy cái kem của con bé đấy dùng để rồi mấy tháng sau quay lại khóc lóc da em sao lại yếu đi và nổi mụn nhiều hơn trước.

Mình viết bài này để giúp các bạn hiểu rõ hơn về vai trò của nội tiết tố trong sự hình thành mụn và các biện pháp hiện có về cả đường bôi lẫn đường uống trong điều trị vấn đề này. Đây là kiến thức mình ăn cắp trên pubmed và acne.org nên độ chính xác cao các bạn nhé, chúng mình phải văn minh lên, chăm da theo khoa học chứ đừng chăm theo con hàng xóm.

1. Hóc môn và nội tiết tố có vai trò thế nào trong hình thành mụn?

Hóc môn androgens là hóc môn tồn tại ở cả nam và nữ, có vai trò kích thích hoạt động tuyến bã nhờn, khiến tuyến bã nhờn sản sinh ra nhiều sebum (dầu) hơn. Và các bạn biết sự tích cục mụn rồi đó, tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, dầu nhờn tuôn ra không kiểm soát, lỗ chân lông bị bít tắc khiến một đống hỗn hợp sebum, da chết, cặn bẩn mắc kẹt bên trong sinh ra mụn ẩn, mụn đầu đen, đầu trắng. Khi khu vực này bị vi khuẩn P.Acne tấn công thì sẽ hình thành mụn sưng, viêm.
-> Như vậy, có thể nói, Androgens chính là nguyên nhân quan trọng gây ra mụn.

2. Các nguyên nhân chính làm gia tăng Androgens

Do tuổi tác: Vào tuổi dậy thì, ở cả nam và nữ hóc môn Androgens gia tăng đột biến thường là lý do khiến mụn bắt đầu mọc tùm lum.

Do giới tính: Nam giới có lượng hóc môn Androgens cao hơn nữ nên da đàn ông cũng tiết nhiều dầu và dễ lên mụn hơn

Do di truyền: Một số người có lượng hóc môn androgens cao bẩm sinh do di truyền. Một số người có tuyến bã nhờn đặc biệt nhạy cảm với androgens, dễ sản sinh ra nhiều dầu nhờn hơn khi bị kích thích

Do dùng thuốc: có một số loại thuốc làm gia tăng lượng hóc môn androgens trong cơ thể nhất là những là những loại thuốc liên quan kích thích gia tăng cơ bắp.

Do sự thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ: trong chu kỳ kinh nguyệt, hóc môn trong cơ thể phụ nữ thay đổi khiến tình trạng mụn cũng thường xuyên diễn ra trong giai đoạn này

3. Làm sao để biết mụn của mình là mụn nội tiết?

Thực ra thì tất cả các loại mụn đều là mụn nội tiết vì đều do sự sản sinh dầu nhờn gây ra mà :v Có cái trong những trường hợp hàm lượng androgens tăng đột biến thì mụn trở nên trầm trọng hơn thôi. Nếu bạn thấy mụn gia tăng bất thường, điều đầu tiên cần xem xét là chế độ sinh hoạt và xem có điều gì bất thường xảy ra với cơ thể mình hay không chứ không phải là mỹ phẩm hay routine của con hàng xóm. Mà mụn có thể mọc ở bất cứ đâu chứ không phải ở mỗi quai hàm mới là mụn nội tiết nhé.

4. Làm sao để giải quyết mụn nội tiết

Có một số loại thuốc được chứng minh giúp làm giảm hóc môn androgens trong cơ thể bao gồm: thuốc tránh thai (chỉ dùng cho nữ), Cyproterone acetate, Spironolactone (chỉ dùng cho nữ), Flutamide, Corticosteroids nồng độ thấp,…. Nhưng tất nhiên là vì làm thay đổi hóc môn trong cơ thể nên các loại thuốc này có thể đem lại rất nhiều hậu quả khác nhau cho sức khoẻ, cần có sự kê đơn của bác sĩ và không được khuyến cáo dùng lâu dài. Đối với nam giới, việc giảm hóc môn androgens có thể khiến các bạn bớt đi sự nam tính và mau gia nhập hội chị em.

5. Skincare cho da mụn nội tiết?

Skincare vẫn là con đường an toàn để giúp da bớt mụn, tuy nhiên bạn cũng phải xác định là một khi cơ địa không cho phép thì chăm skincare chỉ làm bạn đỡ được phần nào thôi chứ việc sống chung với mụn vẫn là khó tránh khỏi. Một số lời khuyên chung chung cho các bạn da dầu mụn:

– Cleansing tỉ mỉ bằng gel rửa mặt chứa BHA, có thêm chiết xuất kháng viêm càng tốt. Dùng thêm cleansing wipe để lau mặt trong ngày. Da sạch và bớt ứ đọng dầu thì nguy cơ bít tắc lỗ chân lông sinh mụn cũng giảm đi

– Chưa treatment bằng AHA thì thử ngay đi

– Luôn luôn có chấm mụn trong bộ mỹ phẩm. Bạn có thể chấm mụn bằng BHA, Sulfur hoặc Benzoyl Peroxide

Còn chi tiết hơn về routine cho da dầu mụn thì tớ có một bài chi tiết trên blog rồi, các bạn vào đây đọc nha.

Vấn đề về mụn là vấn đề phức tạp cực kỳ và tuần nào tớ cũng nhận được hàng chục câu hỏi liên quan nên chắc tuần nào tớ cũng phải viết về 1 chủ đề liên quan đến mụn. Chúc các bạn thập niên mới vui vẻ và sạch mụn!