Cái từ ‘tẩy da chết hoá học’ ở đây bản thân nó không nói được hết về bản chất của các Hydroxy Acids mà mình nhắc tới trong bài này vì chúng hoành tráng hơn thế. Nhưng mà thôi cả thiên hạ tụng quen mồm rồi thì mình cũng phải đú theo. Chứ mình không thể nào đặt cái tiêu đề ‘cẩm nang các hoạt chất tiêu sừng, tăng sinh collagen, trị mụn, làm da sạch mịn sáng bóng lóng nhóng toả sáng ánh kim cương’ được.
Nghe cái đống công dụng trên thấy ảo nhờ. Nhưng mà không phải là do nhãn hàng nào chi tiền mạnh để hoá phép thổi phồng mà nghiên cứu chứng minh là bọn Hydroxy Acid có cả đống chức năng như thế thật.
Nội dung bài viết
Hydroxy Acid là gì
Về mặt công thức hoá học, các Hydroxy Acids có chung đặc điểm là có hai nhóm hydroxyl (-OH) và carboxylic acid (-COOH) gắn vào chuỗi các bon. Vì nhóm -OH trung tính nên nhóm -COOH là thứ đem lại cho Hydroxy Acid tính acid.
Các Hydroxy Acid hầu hết tan trong nước và có khả năng tiêu sừng. Các loại Hydroxy Acid được dùng trong mỹ phẩm tiêu biểu bao gồm: Alpha Hydroxy Acid (AHA), Beta Hydroxy Acid (BHA), Polyhydroxy Acid (PHA) và Beta Lipohydroxy Acid (LHA)
Tẩy da chết hoá học vs Tẩy da chết vật lý
Lý do tại sao cần tẩy da chết hoá học thì mình có nói ở đây rồi, nếu không nhớ sự tích về vòng đời của tế bào da thì bạn cần bấm vào link trên để ôn lại lịch sử. Nhìn chung đứa nào không tẩy da chết thường xuyên là da auto xấu (ngoại trừ 0.1% những đứa trúng gen xổ số). Việc tẩy da chết giúp dọn dẹp lớp tế bào da bên ngoài, đem lại các tác dụng:
- Da sạch hơn, nhìn trong, sáng
- Lỗ chân lông thoáng -> đỡ mụn
- Cán hết các phần tế bào thừa làm da ‘phẳng’ xuống, bớt gồ ghề và hạn chế hình thành mụn thịt
- Kích thích tế bào da sản sinh collagen và elastin. Mạng lưới nâng đỡ da dày hơn, da trẻ khoẻ và đàn hồi tốt hơn
- Tẩy da chết không gây mòn và rách da. Không tin thì mời bạn đọc bài viết này
Dù bạn tẩy da chết thông qua thao tác hạt chà xát hay dùng các chất hoá học thì cũng đạt được những hiệu ứng đầy kích thích như ở trên. Cứ hình dung tẩy da chết như là thể dục cho da ý, càng bền bỉ da càng khoẻ đẹp. Tuy thế, sử dụng Hydroxy Acid vẫn có nhiều ưu việt hơn so với phương pháp mát xa cổ truyền vì:
- Không cần thao tác chà xát do đó đỡ gây ra những điều không mong muốn như xước da, vỡ mụn
- Ngoài bóc sừng, các hoạt chất còn nhiều tính năng khác như trị mụn, làm sáng da, tăng độ hút ẩm tự nhiên của tế bào, cải thiện chức năng da chống lão hoá
Các hoạt chất tẩy da chết hoá học phổ biến
Bảng dưới đây là tóm lược về các Hydroxy Acid phổ biến được dùng trong mỹ phẩm
| (blank) | Các chất | Cơ chế hoạt động | Phạm vi hoạt động | Khả năng thẩm thấu | Có làm da mẫn cảm với nắng không | Công dụng chính |
| AHA (Alpha Hydroxy Acid) | Glycolic acid, lactic acid, mandelic acid, malic acid, citric acid, tartaric acid | Làm loãng chất hồ liên kết tế bào Tăng khả năng làm ẩm tự nhiên của tế bào da | Bề mặt ngoài của da | Tốt | Có | Làm bề mặt da sạch, mịn, sáng |
| PHA (Poly Hydroxy Acid) | Gluconolactone acid, Lactobionic acid | Giống AHA | Bề mặt ngoài của da | Kém | Không | Tương tự AHA nhưng nhẹ dịu hơn, dùng để thay thế AHA cho da nhạy cảm |
| BHA (Beta Hydroxy Acid) | Salicylic Acid | Cơ chế tiêu sừng tương tự như các Hydroxy Acids khác nhưng thẩm thấu được vào sâu hơn, làm sạch từ tận lỗ chân lông | Tầng da sâu, lỗ chân lông | Tốt | Không | Trị mụn |
| LHA (phái sinh BHA) | Capryloyl Salicylic Acid | Giống BHA | Tầng da sâu, lỗ chân lông | Kém | Không | Tương tự BHA nhưng nhẹ dịu hơn, dùng để thay thế BHA cho da nhạy cảm |
Nên tẩy da chết hoá học như thế nào?
Lựa chọn hoạt chất phù hợp
Tuỳ thuộc vào tình hình và độ nhạy cảm của da mà bạn có thể cân nhắc lựa chọn các hoạt chất tiêu sừng phù hợp với mình. AHA, PHA, BHA và LHA có thể dùng cho tất cả các loại da và lâu dài sẽ giúp da cải thiện. Tuy nhiên, nếu da nhạy cảm, bạn có thể lựa chọn PHA và LHA rồi tăng dần lên các loại AHA và BHA sau.
Kết hợp với các chất khác
Acid hoạt động tốt ở môi trường pH thấp, tuy nhiên ở độ pH cao chúng vẫn hoạt động được, chỉ là chậm hơn. Trên thực tế, để giảm độ rát của sản phẩm, nhiều nhà sản xuất cố tình điều chỉnh độ pH cao lên để da chịu đựng acid tốt hơn.
Bên cạnh đó, hoạt chất trong mỹ phẩm cũng thường được tính toán để ổn định nhất có thể. Do vậy sẽ không có vấn đề gì khi bạn sử dụng Hydroxy Acid với các hoạt chất khác như Vitamin C, Niacinamide hoặc Vitamin A trong cùng một chu trình dưỡng da.
Tần suất sử dụng
Ban đầu khi chưa quen với Hydroxy Acid, bạn nên dùng với tần suất thấp khoảng một đến hai lần một tuần rồi từ từ tăng dần lên đến dùng hàng ngày.
Các sản phẩm tham khảo hay ho
Các loại sữa rửa mặt dành cho da dầu mụn có chứa BHA
- Sữa rửa mặt dạng Gel Neutrogena
- Tẩy da chết tràm tra, BHA Superdrug kháng viêm kháng khuẩn làm sạch cực mạnh
Các loại chấm mụn có chứa BHA
- Super drug Calm Skin Gel ngon bổ rẻ, dung hợp cả niacinamide và BHA, dành cho các loại mụn
- Botanical Lab chấm mụn Sulfur + Salicylic Acid cho mụn cứng đầu
Các sản phẩm dạng liquid, serum cho da dầu mụn
- Bielenda xanh lành tính mà hiệu quả trị mụn rất ra gì
- Glycolic toner extreme Nip fab
- Glycolic Toner Superdrug ngon bổ rẻ
- Serum treatment đắt xắt ra miếng của Eucerin chứa 10% AHA, BHA complex và nhiều chiết xuất kháng viêm, phục hồi
Dưỡng da cho da dầu mụn
Nguồn tham khảo:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5300717/
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0738081X09001564